Żylaki powrózka nasiennego - informacje dla pacjenta

Z artykułu dowiesz się jak rozpoznać żylaki powrózka nasiennego, jakie są wskazania i przeciwwskazania do zabiegu usunięcia żylaków powrózka nasiennego, a także dla kogo dedykowany jest zabieg mikrochirurgicznej warikocelektomii. Poznasz opinie naszych pacjentów, którzy dzięki mikrochirurgicznej warikocelektomii zyskali szansę na szczęśliwe ojcostwo.

Artykuł został stworzony z myślą o rozwianiu wszelkich Twoich wątpliwości. Jeśli nie znajdziesz odpowiedzi na nurtujące Cię pytania, zapraszamy do kontaktu.

Żylaki powrózka nasiennego (łac. varicocele) to stan patologiczny polegający na poszerzeniu żył splotu wiciowatego, które odpowiadają za odprowadzanie krwi z jądra. Żylaki najczęściej występują po lewej stronie moszny, co wynika z różnic anatomicznych w układzie żylnym. Mogą powodować ból, uczucie ciężkości oraz dyskomfort w okolicy jąder. 

Żylaki powrózka nasiennego są jedną z głównych przyczyn zaburzeń płodności u mężczyzn, ponieważ wpływają na temperaturę jąder, co może uszkadzać lub niszczyć powstające plemniki, bądź utrudniać ich produkcję. Problem ten może dotyczyć zarówno młodzieży, jak i dorosłych mężczyzn (rzadko stwierdzane są u pacjentów poniżej 10 roku życia).

Choć ich obecność nie zawsze oznacza konieczność leczenia, są sytuacje, gdy interwencja chirurgiczna staje się niezbedna. Decydując się na leczenie żylaków powrózka nasiennego, można odzyskać zdrowie i poprawić komfort życia.

Poniżej przedstawiamy wybrane opinie naszych pacjentów, którzy podjęli decyzję o mikrochirurgicznej warikocelektomii w Gabinecie Zabiegowym Plus w Jeleniej Górze. Należy zaznaczyć, że pacjenci ci pochodzą z różnych zakątków Polski. 

Jeśli masz pytania dotyczące przygotowania do zabiegu, powrotu do domu po zabiegu czy okresu rekonwalescencji, zapraszamy do kontaktu.

Istnieje wiele teorii na temat powstawania żylaków powrózka nasiennego. Jedną z nich jest nieprawidłowa budowa lub funkcja zastawek żylnych w żyłach jądrowych, co prowadzi do cofania się krwi (tzw. refluks żylny). Anatomiczne różnice między prawą a lewą stroną układu żylnego sprawiają, że żylaki powrózka występują częściej po lewej stronie moszny. Może to być związane z kątem, pod jakim lewa żyła jądrowa uchodzi do żyły nerkowej, co zwiększa ryzyko zastoju krwi.

Za inną przyczynę uważany jest wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, który może wynikać z intensywnego wysiłku fizycznego, przewlekłego kaszlu lub zaparć. W rzadkich przypadkach przyczyną mogą być zmiany patologiczne, takie jak guzy w jamie brzusznej, które uciskają na żyły. 

U młodzieży żylaki powrózka mogą rozwijać się w wyniku intensywnych zmian hormonalnych i wzrostu ciała w okresie dojrzewania.

Czynniki genetyczne, takie jak skłonność do osłabienia ścian naczyń, również odgrywają rolę w rozwoju tej choroby.

Objawy żylaków powrózka nasiennego mogą być różnorodne i zależą od stopnia zaawansowania choroby.

Wyróżniamy trzy stopnie nasilenia żylaków powrózka nasiennego:

żylaki powrózka nasiennego 1. stopnia – poszerzenie naczyń splotu wiciowatego wyczuwalne jest palpacyjnie tylko podczas przeprowadzania próby Valsavy u pacjenta niebędącego w spoczynku;

żylaki powrózka nasiennego 2. stopnia – żylaki nie są widoczne, ale można je wyczuć w badaniu palpacyjnym (pacjent podczas badana pozostaje w spoczynku);

żylaki powrózka nasiennego 3. stopnia – żylaki są palpacyjnie wyczuwalne i widoczne w spoczynku.

W początkowych stadiach żylaki często nie dają żadnych dolegliwości i są wykrywane przypadkowo, na przykład podczas rutynowego badania urologicznego lub diagnostyki niepłodności. W bardziej zaawansowanych przypadkach pacjenci mogą odczuwać uczucie ciężkości, dyskomfort lub ból w okolicy moszny, który nasila się podczas wysiłku fizycznego, długotrwałego stania lub pod koniec dnia.

Typowym objawem jest również wyczuwalne poszerzenie żył w mosznie oraz mniejsze jądro po stronie żylaków. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić obustronne żylaki powrózka, które mogą być związane z patologia w obrębie jamy brzusznej np. spowodowanej wystąpieniem guza przestrzeni zaotrzewnowej.

Nieleczone żylaki powrózka nasiennego mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Ich obecność może prowadzić do zaniku jądra. Ponadto, żylaki mogą pośrednio upośledzać syntezę testosteronu, co skutkuje zaburzeniami hormonalnymi. Może dojść również do zaburzeń płodności, utrudniając lub wręcz uniemożliwiając posiadanie dzieci (zaburzonej spermatogenezy*). Świadectwem tego stanu rzeczy jest zaburzony lub nieprawidłowy spermiogram**. Dodatkowo, pacjenci często doświadczają uporczywych, nieprzyjemnych dolegliwości bólowych w okolicy jądra, co znacząco obniża komfort ich życia. U niektórych pacjentów dochodzi również do zmniejszenia objętości jądra (atrofii), co może mieć trwały wpływ na zdolności reprodukcyjne.

Długotrwałe zastoje krwi w mosznie mogą prowadzić do powstawania stanów zapalnych w okolicy powrózka nasiennego, co dodatkowo zwiększa ryzyko dyskomfortu i infekcji. W rzadkich przypadkach nieleczone żylaki powrózka mogą maskować inne schorzenia, takie jak guzy w obrębie jamy brzusznej, które wymagają szybkiej diagnostyki i leczenia. Dlatego tak ważne jest, aby nie ignorować objawów i skonsultować się z lekarzem w przypadku podejrzenia żylaków powrózka nasiennego.

*Spermatogeneza to proces, który prowadzi do tworzenia i dojrzewania plemników. Zaczyna się u chłopców w okresie dojrzewania. Każdego dnia produkuje się ogromną ilość komórek rozrodczych, z których wiele wydostaje się z organizmu podczas ejakulacji, a te, które nie są potrzebne, obumierają. Na zaburzenia spermatogenezy mogą wpływać różne czynniki, takie jak palenie tytoniu, nadwaga, choroby jąder, w tym żylaki powrózka nasiennego, a także stosowanie niektórych leków. 

**Spermiogram to badanie laboratoryjne, które ocenia jakość i ilość plemników w ejakulacie. Kluczowe badanie w diagnostyce niepłodności męskiej, może dostarczyć informacji na temat: objętości i pH nasienia, liczby, ruchliwości oraz morfologii plemników.

Żylaki powrózka nasiennego są jedną z najczęstszych przyczyn obniżonej płodności u mężczyzn. Problem ten dotyczy około 40% mężczyzn z niepłodnością pierwotną i nawet 80% z niepłodnością wtórną. Mechanizm wpływu żylaków na płodność związany jest z podwyższoną temperaturą w mosznie, co negatywnie wpływa na spermatogenezę. Wyższa temperatura między innymi może prowadzić do zmniejszenia liczby plemników, ich ruchliwości oraz pogorszenia morfologii.

Długotrwałe występowanie żylaków powrózka może także powodować zwiększony stres oksydacyjny w jądrach, co uszkadza DNA plemników. Tego rodzaju zmiany mogą znacząco obniżyć zdolność do zapłodnienia, a w niektórych przypadkach prowadzić do całkowitej niepłodności.

Leczenie żylaków powrózka nasiennego może poprawić parametry nasienia i zwiększyć szanse na poczęcie dziecka. Badania pokazują, że u większości mężczyzn po leczeniu zauważa się poprawę jakości nasienia, co podkreśla znaczenie wczesnej diagnostyki i terapii. U par starających się o potomstwo odnotowuje się większy odsetek spontanicznych ciąż w porównaniu z brakiem wykonania warikocelektomii.

Żylaki powrózka nasiennego mogą mieć istotny wpływ na poziom testosteronu u mężczyzn. W miarę postępu choroby, nieodprowadzana krew gromadzi się w żyłach, co prowadzi do zwiększonej temperatury w obrębie moszny. Podwyższone ciepło negatywnie wpływa na komórki Leydiga, które są odpowiedzialne za produkcję testosteronu. Obniżony poziom tego hormonów może skutkować wieloma niepożądanymi objawami, takimi jak zmiany w libido, problemy z erekcją, zmęczenie oraz zmiany w składzie ciała, takie jak zwiększenie masy tkanki tłuszczowej.

Diagnostyka żylaków powrózka nasiennego obejmuje przede wszystkim dokładny wywiad lekarski i badanie fizykalne. Urolog ocenia obecność poszerzonych naczyń żylnych w mosznie, co w zaawansowanych przypadkach można wyczuć palpacyjnie. Aby potwierdzić diagnozę, lekarz zleca badanie ultrasonograficzne z wykorzystaniem USG Doppler, które pozwala ocenić przepływ krwi w naczyniach jądrowych.

USG Doppler jest kluczowym narzędziem w diagnostyce, umożliwiającym nie tylko wykrycie żylaków powrózka, ale także określenie stopnia zaawansowania schorzenia. Próba Valsalvy, polegająca na zwiększeniu ciśnienia w jamie brzusznej podczas badania, pomaga uwidocznić refluks krwi żylnej, co jest charakterystyczne dla tego schorzenia.

W przypadkach związanych z niepłodnością, diagnostyka żylaków powrózka nasiennego obejmuje także badanie nasienia. Diagnostyka żylaków powrózka i odpowiednie leczenie są kluczowe dla zachowania płodności i uniknięcia powikłań.

Leczenie żylaków powrózka nasiennego jest uzależnione od nasilenia objawów oraz ich wpływu na płodność. W przypadkach bezobjawowych lub u pacjentów, u których żylaki nie wpływają na jakość życia ani na spermatogenezę, zaleca się regularną obserwację i kontrolne badania. Gdy jednak żylaki powrózka powodują dolegliwości bólowe, obniżają jakość nasienia lub są przyczyną niepłodności, konieczne może być leczenie zabiegowe. Do najczęściej stosowanych metod leczenia należą operacja żylaków powrózka oraz embolizacja żylaków powrózka nasiennego, jednak są one obarczone większym odsetkiem nawrotu i wymagają znieczulenia ogólnego.

W Gabinecie Zabiegowym Plus w Jeleniej Górze oferujemy nowoczesną metodę mikrochirurgicznego leczenia żylaków powrózka nasiennego - mikroskopową warikocelektomię. Zabieg wykonywany jest przy użyciu mikroskopu operacyjnego, który dominuje nad innymi metodami leczenia tj. laparoskopową warikocelektomią, metodą embolizacji i metodą mikrochirurgiczną z użyciem lup chirurgicznych. Przewagą mikroskopowej warikocelektomii jest przede wszystkim mniejszy odsetek nawrotu choroby oraz minimalna inwazyjna ingerencja. Kolejne zaletą jest możliwość wykonania zabiegu w trybie jednego dnia, przy wykorzystaniu znieczulenia miejscowego.

Użycie mikroskopu operacyjnego gwarantuje pacjentom Gabinetu Zabiegowego Plus możliwość leczenia tzw. „złotym standardem”. Zabieg wykonywany jest przy użyciu klipsów tytanowych, które przyspieszają powrót chorego do normalnego funkcjonowania poprzez znaczne skrócenie czasu trwania zabiegu. Sam zabieg trwa jedną godzinę. Rozpoczyna się od wykonania niewielkiego nacięcia w pachwinie przez które lekarz uzyskuje dostęp do powrózka nasiennego. Następnie pod kontrolą mikroskopu lokalizowane są poszerzone naczynia krwionośne, a następnie klipsowane są patologicznie zmienione naczynia splotu wiciowatego, które są przecinane by powstrzymać refluks krwi w kierunku jader. Cały zabieg ma na celu przywrócenie naturalnego przepływu krwi w mosznie.

Mikroskopowa warikocelektomia jako metoda leczenia żylaków powrózka nasiennego, która z powodzeniem stosowana jest w Gabinecie Zabiegowym Plus w Jeleniej Górze przynosi liczne korzyści pacjentom, a jedną z najważniejszych jest poprawa komfortu życia. Kolejną istotną zaletą jest możliwość przeprowadzenia zabiegu w trybie jednego dnia, przy użyciu znieczulenia miejscowego. Gabinet Plus wykorzystuje mikroskop operacyjny, co gwarantuje leczenie zgodne z tzw. „złotym standardem”. Dodatkowo, zabieg przeprowadzany jest z wykorzystaniem klipsów tytanowych, które przyspieszają proces powrotu pacjenta do normalnego funkcjonowania, skracając czas trwania całej procedury. Zabieg wymaga minimalnej inwazyjnej ingerencji i co najważniejsze obarczony jest mniejszym odsetkiem nawrotu choroby w porównaniu do pozostałych metod chirurgicznego leczenia żylaków powrózka nasiennego.

Usunięcie żylaków powrózka nasiennego za pomocą metody mikrochirurgicznej znacznie zmniejsza ryzyko wystapienia powikłań pozabiegowych. Jednakże, w niektórych sytuacjach, pacjenci mogą doświadczać krwiaków w okolicach moszny oraz prącia, krwawienia z rany operacyjnej, infekcji lub przejściowego bólu bezpośrednio po zabiegu. Powstanie wodniaka jądra lub nawrót żylaków dotyczy ok. 1% pacjentów.

Należy również pamiętać o kilku przeciwwskazaniach do przeprowadzenia zabiegu, które powinny być dokładnie omówione z lekarzem przed podjęciem decyzji o leczeniu.

Przeciwwskazania do przeprowadzenia zabiegu usunięcia żylaków powrózka nasiennego obejmują obecność żylaków bez objawów klinicznych lub takich, które nie wpływają na jakość nasienia. Ponadto, wystąpienie zaburzeń krzepnięcia krwi oraz przyjmowanie leków wpływających na krzepliwość wymaga wcześniejszego przygotowania pacjenta do zabiegu. Inne przeciwwskazania to infekcje, ropienie oraz stany zapalne skóry narządów moczowo-płciowych. Ciężkie choroby układowe, które w istotny sposób wpływają na wydolność pacjenta, również wykluczają możliwość przeprowadzenia zabiegu.

Zabieg dedykowany jest mężczyznom z zaburzeniami płodności i zaburzonym spermiogramem, pacjentów, którzy pragną pozbyć się nieprzyjemnych dolegliwości bólowych oraz uczucia dyskomfortu w okolicy pachwiny lub moszny. Kolejną grupą pacjentów, którym zaleca się zabieg mikroskopowej warikocelektomii są osoby dążące do zahamowania procesu atrofii jądra i uniknięcia przyszłych zaburzeń w syntezie testosteronu.

Dodatkowo, operacja żylaków powrózka jest zalecana w przypadkach, gdy żylaki są widoczne gołym okiem, stanowiąc defekt kosmetyczny oraz powodując dolegliwości bólowe.

Zabiegi mikroskopowej warikocelektomii przeprowadza w Gabinecie Zabiegowym Plus w Jeleniej Górze lek. med. Grzegorz Dul, który specjalizuje się w mikrochirurgii urologicznej, a jego wiedza oraz umiejętności są na bieżąco rozwijane dzięki regularnemu uczestnictwu w krajowych i międzynarodowych konferencjach oraz szkoleniach. Lek. med. Grzegorz Dul jest również aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Urologicznego, Polskiego Towarzystwa Andrologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Urologicznego.

Jakość usług w Gabinecie Zabiegowym Plus potwierdzają historie pacjentów, którzy skorzystali z nowoczesnych zabiegów urologicznych. W gronie zadowolonych pacjentów znajdują się mężczyźni, którzy dzięki zabiegowi usunięcia żylaków powrózka nasiennego cieszą się rolą szczęśliwych ojców. 

Zalecenia po zabiegu są zbliżone do tych, które obowiązują po innych operacjach w obrębie moszny. Kluczowe jest ograniczenie aktywności fizycznej oraz stosowanie leków przeciwbólowych i zimnych okładów w celu złagodzenia dyskomfortu. Powrót do pełnej aktywności zazwyczaj zajmuje od 2 do 3 tygodni, jednak większość mężczyzn może wrócić do pracy siedzącej już w ciągu 24-72 godzin po zabiegu.

Zapraszamy do Gabinetu Zabiegowego Plus w Jeleniej Górze, gdzie oferujemy diagnostykę żylaków powrózka nasiennego, w tym USG moszny oraz nowoczesne metody leczenia, takie jak mikroskopowa warikocelektomia. Skontaktuj się z nami pod numerem 666 627 123, e-mail kontakt@gabinet-plus.pl, aby umówić wizytę.